Bị kiện ngược khi cho vay tiền – Những sai lầm thường gặp
Cho vay tiền tưởng chừng là việc đơn giản và thiện chí, nhưng thực tế không ít người rơi vào cảnh bị kiện khi cho vay, thậm chí mất trắng số tiền đã bỏ ra. Vì sao người cho vay lại có thể thành “bị đơn” trong một vụ kiện ngược? Bài viết này sẽ chỉ ra căn cứ pháp luật, các sai lầm phổ biến và cách phòng tránh để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.
>>> Xem thêm: Bạn sẽ không ngờ những chi tiết ẩn trong Hợp đồng vay tiền có thể khiến bạn mất trắng!
1. Cho vay tiền và quy định pháp luật liên quan
Theo Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay, đến hạn bên vay phải trả đủ tiền gốc và lãi (nếu có thỏa thuận).
Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015: Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, bên cho vay giao tài sản cho bên vay; bên vay hoàn trả tài sản khi đến hạn.
Ngoài ra, Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định lãi suất vay tối đa không vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Nếu thỏa thuận lãi suất vượt mức, phần vượt quá sẽ vô hiệu.
Việc cho vay tiền hợp pháp phải đáp ứng điều kiện: hợp đồng rõ ràng, nội dung không vi phạm pháp luật, lãi suất không vượt quy định, việc cho vay không nhằm mục đích bất hợp pháp.
2. Vì sao người cho vay dễ bị kiện khi cho vay?
Nhiều người nghĩ mình cho vay tiền thì chỉ có thể là “người bị quỵt”, nhưng trên thực tế, rất nhiều chủ nợ lại bị kiện khi cho vay vì những sai lầm cơ bản, điển hình như:
Thu lãi suất cao vượt quy định pháp luật.
Dùng biện pháp đòi nợ trái phép: đe dọa, uy hiếp, cưỡng đoạt tài sản.
Không có chứng cứ rõ ràng về việc cho vay, dễ bị bên vay tố ngược tội vu khống hoặc chiếm giữ tài sản.
Nhờ người khác đòi nợ kiểu xã hội đen, vi phạm pháp luật hình sự.
Những hành vi này có thể khiến người cho vay đối diện án phạt hành chính, thậm chí hình sự theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017) về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
>>> Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng gần nhất, phục vụ tận tình, chuyên nghiệp
3. Các sai lầm thường gặp khiến chủ nợ bị kiện khi cho vay
Nhiều người cho vay tự thỏa thuận lãi suất cao để sinh lời nhanh, ví dụ 5%/tháng, tương đương 60%/năm. Mức này gấp 3 lần so với mức tối đa 20%/năm được luật cho phép. Nếu bị phát hiện, phần lãi vượt mức sẽ vô hiệu, chủ nợ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu hình sự.
3.2 Dọa nạt, cưỡng ép, thuê giang hồ đòi nợ
Để ép con nợ trả tiền, một số người tự ý dùng bạo lực, dọa nạt, thậm chí thuê người đòi nợ thuê bất hợp pháp. Đây là hành vi phạm tội như cưỡng đoạt tài sản (Điều 170 BLHS) hoặc cố ý gây thương tích (Điều 134 BLHS).
3.3 Cho vay không giấy tờ, không có chứng cứ
Nhiều trường hợp chỉ tin tưởng bằng miệng, không lập hợp đồng vay, không có giấy tay hoặc biên nhận. Khi xảy ra tranh chấp, bên vay phủ nhận, chủ nợ không có chứng cứ, thậm chí bị kiện ngược lại vì vu khống hoặc lạm dụng tín nhiệm.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Ví dụ: Anh A cho bạn B vay 200 triệu đồng, thỏa thuận lãi 4%/tháng, không có hợp đồng, chỉ chuyển khoản ngân hàng với nội dung “cho vay”. Khi B không trả, A gọi người đến đòi nợ, dọa dẫm gia đình B. B đã tố cáo A về hành vi đe dọa và cho vay lãi nặng. Kết quả, A bị xử phạt hành chính và bị Tòa án tuyên vô hiệu phần lãi suất vượt mức.
Người cho vay cần soạn hợp đồng hoặc giấy vay chi tiết: số tiền, lãi suất không vượt mức, thời hạn, phương thức trả nợ. Có thể công chứng để tăng tính pháp lý.
5.2 Tuân thủ lãi suất hợp pháp
Chỉ thỏa thuận lãi suất tối đa 20%/năm. Nếu muốn an toàn, có thể thấp hơn, tránh bị kết luận cho vay nặng lãi.
5.3 Đòi nợ đúng pháp luật
Khi bên vay chây ì, không nên tự ý đòi nợ bằng bạo lực. Thay vào đó, thương lượng hoặc khởi kiện ra Tòa án. Chuẩn bị hồ sơ khởi kiện: hợp đồng vay, sao kê chuyển khoản, tin nhắn trao đổi.
5.4 Tìm đến luật sư khi cần thiết
Nếu vụ việc phức tạp hoặc có dấu hiệu hình sự, người cho vay nên thuê luật sư bảo vệ quyền lợi, tránh rủi ro bị kiện khi cho vay.
Cho vay tiền là quan hệ dân sự được pháp luật bảo vệ, nhưng nếu vi phạm quy định về lãi suất hoặc đòi nợ trái phép, người cho vay hoàn toàn có thể bị kiện khi cho vay. Để tránh mất tiền và vướng rắc rối pháp lý, hãy cho vay minh bạch, lập hợp đồng rõ ràng, tuân thủ pháp luật và giải quyết tranh chấp đúng trình tự.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
