Những rủi ro tiềm ẩn khi tự làm hợp đồng chia tách nhà đất không công chứng
Việc tự ý soạn thảo và ký tay hợp đồng chia tách nhà đất mà không thực hiện công chứng, chứng thực theo quy định tiềm ẩn nhiều hệ lụy pháp lý nghiêm trọng. Rất nhiều người dân vì chủ quan hoặc muốn tiết kiệm chi phí đã bỏ qua bước công chứng bắt buộc, dẫn đến hợp đồng vô hiệu, không thể sang tên, phát sinh tranh chấp và mất trắng tài sản. Bài viết này sẽ phân tích các rủi ro hợp đồng chia tách không công chứng, kèm căn cứ pháp luật cụ thể.
>>> Xem thêm: Tài sản chung vợ chồng muốn tách thửa cần có sự đồng ý của ai khi làm Công chứng tách thửa?
1. Căn cứ pháp luật quy định bắt buộc công chứng hợp đồng chia tách
1.1 Nghĩa vụ công chứng khi chia tách nhà đất
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, các giao dịch về quyền sử dụng đất như chia tách, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp bắt buộc phải được lập thành văn bản và thực hiện công chứng hoặc chứng thực tại UBND cấp xã.
“Việc công chứng, chứng thực hợp đồng, văn bản về quyền sử dụng đất được thực hiện tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất.”
1.2 Hậu quả pháp lý của hợp đồng chia tách không công chứng
Theo quy định tại Điều 122 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự vi phạm điều cấm của luật sẽ bị vô hiệu. Hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất không công chứng/chứng thực sẽ không có giá trị pháp lý, không được cơ quan đăng ký đất đai công nhận.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng Hà Nội: Đối tác đồng hành trong mọi giao dịch
2. Những rủi ro hợp đồng chia tách không công chứng
2.1 Hợp đồng vô hiệu, không đủ điều kiện sang tên
Rủi ro lớn nhất của hợp đồng chia tách không công chứng là không đủ điều kiện để đăng ký sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai. Người nhận quyền sử dụng đất sẽ không được cấp Giấy chứng nhận mới, đồng nghĩa quyền sở hữu không được pháp luật công nhận.
Ví dụ: Ông A tự ý viết giấy tay chia đất cho con B. Sau này, khi con B mang hồ sơ đi làm thủ tục sang tên thì bị cơ quan chức năng từ chối vì không có hợp đồng công chứng/chứng thực hợp lệ.
2.2 Phát sinh tranh chấp, khó chứng minh quyền sử dụng đất
Khi các bên xảy ra mâu thuẫn, hợp đồng không công chứng rất khó được Tòa án công nhận làm căn cứ giải quyết tranh chấp. Người nhận đất có thể mất trắng phần đất nếu không đủ bằng chứng chứng minh quyền sử dụng đất của mình.
Ví dụ: Sau khi cha mẹ qua đời, các anh chị em còn lại không thừa nhận giấy tay chia đất, tranh chấp thửa đất xảy ra và giấy tay không đủ giá trị pháp lý.
2.3 Khó chứng minh ý chí tự nguyện, minh bạch
Hợp đồng chia tách không công chứng thường không thể hiện rõ ràng quyền, nghĩa vụ các bên, không được công chứng viên kiểm tra, giải thích. Điều này dễ dẫn đến hiểu lầm, gian lận hoặc bị lợi dụng, lừa đảo.
3. Những trường hợp thường gặp rủi ro hợp đồng chia tách không công chứng
3.1 Chia đất cho con cái bằng giấy tay
Nhiều gia đình vẫn quen lập giấy tay chia đất cho con cái mà không qua công chứng. Dù thuận tiện ban đầu nhưng tiềm ẩn rủi ro về sau, đặc biệt khi cha mẹ mất và phát sinh tranh chấp thừa kế.
3.2 Chia đất giữa anh em, người thân
Hợp đồng chia đất giữa anh chị em ruột thường bị xem nhẹ, ký giấy tay cho nhanh nhưng về pháp lý lại không có giá trị để sang tên nếu không công chứng.
3.3 Mua bán, sang nhượng đất bằng giấy tay
Nhiều người còn mua đất bằng giấy viết tay, không qua công chứng để tránh thuế phí. Đây là hành vi vi phạm quy định về công chứng, dẫn đến rủi ro mất tiền, mất đất khi bị bên bán lật lọng.
Việc tự ý lập hợp đồng chia tách nhà đất không công chứng tiềm ẩn rủi ro rất lớn về pháp lý, quyền sử dụng đất có thể không được công nhận, dẫn đến mất quyền lợi và tranh chấp kéo dài. Để đảm bảo an toàn, người dân cần tuân thủ quy định bắt buộc về công chứng, chuẩn bị hồ sơ đầy đủ và thực hiện các bước theo đúng trình tự pháp luật.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
