Tặng cho tài sản: Khi nào hợp đồng mới được coi là có giá trị pháp lý?
Trong cuộc sống hàng ngày, việc tặng cho tài sản giữa các cá nhân hay tổ chức không còn xa lạ. Tuy nhiên, không phải mọi thỏa thuận tặng cho đều được pháp luật công nhận. Vậy khi nào hợp đồng tặng cho tài sản mới có giá trị pháp lý? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ các quy định liên quan, điều kiện bắt buộc, cũng như một số ví dụ minh họa để vận dụng đúng pháp luật trong thực tiễn.
>>> Xem thêm: Có được thay đổi nội dung trong hợp đồng đã công chứng tại văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng tặng cho tài sản là gì?
Theo Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa bên tặng cho và bên được tặng. Trong đó, bên tặng chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên nhận mà không yêu cầu đền bù, có thể thực hiện ngay hoặc cam kết thực hiện trong tương lai.
Ví dụ minh họa: Một người cha lập văn bản tặng cho con gái một chiếc xe ô tô đang sở hữu. Đây là một hợp đồng tặng cho tài sản, và nếu lập đúng hình thức theo quy định, nó sẽ có giá trị pháp lý để con gái đứng tên sở hữu chiếc xe.
2. Khi nào hợp đồng tặng cho tài sản có giá trị pháp lý?
Để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận về mặt pháp luật, cần đáp ứng đầy đủ các điều kiện sau:
Hợp đồng được xác lập tự nguyện, có đầy đủ năng lực dân sự
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, điều kiện có hiệu lực của một giao dịch dân sự nói chung (trong đó có hợp đồng tặng cho) bao gồm:
Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp Các bên tham gia hoàn toàn tự nguyện Nội dung không trái pháp luật, đạo đức xã hội
Nếu bên tặng hoặc bên nhận là người chưa thành niên, mất năng lực hành vi hoặc bị hạn chế, thì cần người đại diện hợp pháp ký thay hoặc đồng ý việc ký kết.
Ví dụ: Bà M muốn tặng cho cháu trai 10 tuổi một lô đất thì phải có người đại diện theo pháp luật của cháu tham gia hợp đồng và thực hiện thủ tục pháp lý phù hợp.
>>> Xem thêm: Những điều kiện nào cần thiết để triển khai dịch vụ công chứng lưu động hiệu quả?
Tài sản phải thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên tặng
Chỉ khi tài sản tặng cho là hợp pháp, không tranh chấp, không bị kê biên thi hành án thì hợp đồng mới có thể phát sinh hiệu lực. Nếu tài sản thuộc sở hữu chung thì phải được sự đồng thuận của tất cả các đồng sở hữu.
Ví dụ: Anh T muốn tặng cho bạn gái một căn hộ đứng tên hai vợ chồng anh. Hợp đồng chỉ có hiệu lực nếu vợ anh đồng ý bằng văn bản.
Hợp đồng được lập đúng hình thức theo quy định pháp luật
Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hình thức của hợp đồng tặng cho tài sản như sau:
Tài sản không phải đăng ký quyền sở hữu: Có thể lập hợp đồng miệng, văn bản đơn giản hoặc thể hiện bằng hành vi thực tế (chẳng hạn như đưa tiền mặt, đồ dùng, tài sản cá nhân).
Tài sản phải đăng ký quyền sở hữu (đất đai, xe ô tô, nhà ở…): Hợp đồng phải lập bằng văn bản, có công chứng hoặc chứng thực và phải đăng ký sang tên tại cơ quan có thẩm quyền.
Ví dụ: Ông B tặng con trai một mảnh đất tại TP. Biên Hòa. Để hợp đồng có giá trị, phải lập văn bản, công chứng và thực hiện thủ tục sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai.
Việc tặng cho không nhằm trốn tránh nghĩa vụ pháp lý
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, nếu hợp đồng được lập nhằm mục đích trốn thuế, tẩu tán tài sản, trốn tránh nghĩa vụ trả nợ hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác, thì hợp đồng đó sẽ bị vô hiệu.
Ví dụ: Một người đang bị thi hành án chuyển nhượng toàn bộ tài sản cho người thân để tránh bị kê biên. Hành vi này nếu bị phát hiện, hợp đồng sẽ bị tuyên vô hiệu và tài sản có thể bị thu hồi.
>>> Xem thêm: Thủ tục làm sổ đỏ gồm những bước pháp lý cụ thể nào theo quy định hiện hành?
3. Các bước để hợp đồng tặng cho tài sản được công nhận hợp pháp
Đối với những loại tài sản cần đăng ký quyền sở hữu như nhà, đất, xe ô tô…, trình tự thực hiện hợp đồng hợp pháp bao gồm:
Chuẩn bị hồ sơ gồm giấy tờ tùy thân, giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản Soạn thảo hợp đồng tặng cho tài sản Tiến hành công chứng hoặc chứng thực hợp đồng tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc UBND có thẩm quyền Thực hiện thủ tục đăng ký sang tên tài sản tại cơ quan chức năng (Văn phòng đăng ký đất đai, Sở GTVT…)
4. Một số lưu ý quan trọng để tránh hợp đồng bị vô hiệu
Không nên chỉ thỏa thuận bằng miệng nếu tài sản có giá trị lớn hoặc thuộc loại phải đăng ký Khi tài sản tặng cho thuộc sở hữu chung, cần sự đồng thuận của tất cả đồng sở hữu Trong hợp đồng có điều kiện (ví dụ: người nhận phải chăm sóc người tặng), điều kiện này phải rõ ràng, không trái pháp luật Nên lưu giữ chứng từ, giấy tờ liên quan để chứng minh việc tặng cho là minh bạch và đúng quy định
Ví dụ: Một người bà tặng cho cháu gái một căn nhà kèm điều kiện cháu phải chăm sóc bà đến cuối đời. Nếu cháu không thực hiện đúng, bà có thể yêu cầu hủy hợp đồng theo Điều 460 Bộ luật Dân sự 2015.
Một hợp đồng tặng cho tài sản chỉ có giá trị pháp lý khi đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chủ thể, nội dung, hình thức và tài sản hợp pháp. Việc lập hợp đồng đúng quy định không chỉ bảo vệ quyền lợi của các bên mà còn giúp tránh được các tranh chấp phát sinh sau này. Trong các trường hợp phức tạp, nên tham khảo ý kiến luật sư hoặc công chứng viên để được hỗ trợ chuyên môn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
