5 lỗi dễ khiến hợp đồng thế chấp bị vô hiệu mà nhiều người chủ quan
Hợp đồng thế chấp là nền tảng pháp lý để bảo đảm quyền lợi cho bên cho vay trong các giao dịch tín dụng. Dưới đây là 5 lỗi phổ biến thường gặp hiện nay.
>>> Xem thêm: Đừng bỏ lỡ cơ hội sử dụng dịch vụ chất lượng tại văn phòng công chứng đáng tin cậy.
1. Hợp đồng thế chấp không đúng hình thức theo quy định
1.1 Hình thức bắt buộc phải công chứng
Theo khoản 3 Điều 167 Luật Đất đai 2013 và Điều 119 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất bắt buộc phải lập thành văn bản và công chứng, chứng thực tại cơ quan có thẩm quyền.
1.2 Ví dụ thực tế
Anh B thế chấp căn nhà của mình để vay 1 tỷ đồng từ bạn thân, hai bên chỉ viết giấy tay mà không công chứng. Khi xảy ra tranh chấp, Tòa án tuyên hợp đồng vô hiệu vì vi phạm hình thức bắt buộc theo quy định pháp luật.
2. Người ký hợp đồng không có thẩm quyền hoặc không đủ năng lực
2.1 Vi phạm về chủ thể tham gia hợp đồng
Căn cứ Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, chủ thể của giao dịch dân sự phải có năng lực pháp luật dân sự và năng lực hành vi dân sự phù hợp.
Các lỗi thường gặp:
Người ký thay không có giấy ủy quyền hợp pháp;
Tài sản là sở hữu chung nhưng chỉ một người ký;
Người mất năng lực hành vi ký hợp đồng mà không có người giám hộ.
Bà C đứng tên sổ đỏ nhưng ông D (chồng) tự ý mang thế chấp ngân hàng mà không có ủy quyền. Sau đó bà C khởi kiện, Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu do ông D không phải là chủ sở hữu hợp pháp.
3. Tài sản thế chấp không thuộc quyền sở hữu hợp pháp
3.1 Vi phạm quyền sở hữu
Theo Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015, bên thế chấp phải có quyền sở hữu tài sản hoặc quyền sử dụng hợp pháp. Nếu tài sản không thuộc quyền sở hữu của bên thế chấp, hợp đồng sẽ không có hiệu lực.
>>> Xem thêm: Có thể công chứng hợp đồng thế chấp tài sản là nhà đất được không? Tìm hiểu ngay công chứng hợp đồng thế chấp.
4. Mục đích hợp đồng thế chấp vi phạm điều cấm của pháp luật
Theo Điều 124 Bộ luật Dân sự 2015, nếu hợp đồng thế chấp được dùng để che giấu giao dịch khác hoặc nhằm mục đích trốn thuế, lừa đảo, thì vô hiệu.
5. Bị nhầm lẫn, lừa dối hoặc đe dọa khi ký hợp đồng
5.1 Vi phạm ý chí tự nguyện hợp đồng thế chấp
Căn cứ khoản 2 Điều 122 và Điều 127 Bộ luật Dân sự 2015, nếu một bên bị lừa dối, nhầm lẫn hoặc bị cưỡng ép khi ký kết hợp đồng thì hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu.
5.2 Ví dụ thực tế hợp đồng thế chấp
Ông H là người già yếu, bị con dâu lừa ký vào hợp đồng thế chấp nhà đứng tên ông để vay tiền cho công ty. Sau khi phát hiện, ông H khởi kiện, Tòa tuyên hợp đồng vô hiệu vì ông H bị lừa dối, không nhận thức rõ nội dung văn bản.
8. Kết luận: Đừng để hợp đồng thế chấp trở thành con dao hai lưỡi
Hợp đồng thế chấp là công cụ pháp lý hữu hiệu nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không cẩn trọng trong quá trình lập và ký kết. Việc chủ quan có thể dẫn đến hợp đồng vô hiệu, làm mất hiệu lực bảo đảm và gây tổn thất nghiêm trọng cho các bên.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
