Trong thực tế giao dịch bất động sản, nhiều người mua gặp tình huống bên bán đang trong quá trình ly hôn nhưng vẫn muốn ký hợp đồng đặt cọc để giữ chỗ nhà đất. Tuy nhiên, đây là trường hợp tiềm ẩn rủi ro pháp lý rất cao, bởi tài sản có thể đang là đối tượng tranh chấp hoặc phân chia khi ly hôn. Vậy đặt cọc nhà đất đang ly hôn có những rủi ro gì? Hợp đồng đặt cọc có thể bị vô hiệu không? Người mua cần lưu ý gì để tránh mất cọc? Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết theo quy định pháp luật hiện hành.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng tại Hà Nội hỗ trợ thủ tục pháp lý chuyên nghiệp, đúng quy định

1. Đặt cọc nhà đất đang ly hôn là gì?

1.1. Đặt cọc trong giao dịch mua bán nhà đất

Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, đặt cọc là việc một bên giao cho bên kia một khoản tiền hoặc tài sản có giá trị trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng dân sự.

Trong mua bán nhà đất, hợp đồng đặt cọc nhằm:

  • Ràng buộc trách nhiệm các bên

  • Bảo đảm việc ký hợp đồng chuyển nhượng

  • Là căn cứ xử lý khi một bên vi phạm cam kết

1.2. Nhà đất khi bên bán đang ly hôn

Nhà đất được xem là liên quan đến ly hôn khi:

  • Là tài sản chung của vợ chồng

  • Đang được yêu cầu phân chia trong vụ án ly hôn

  • Chưa có bản án/quyết định có hiệu lực của Tòa án xác định quyền sở hữu

👉 Do đó, đặt cọc nhà đất đang ly hôn đồng nghĩa với việc giao dịch với tài sản có khả năng chưa xác định rõ chủ thể có quyền định đoạt.

2. Căn cứ pháp lý khi đặt cọc nhà đất đang ly hôn

2.1. Căn cứ theo Bộ luật Dân sự

  • Điều 328 BLDS 2015: Quy định về đặt cọc

  • Điều 117 BLDS 2015: Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự (chủ thể có quyền định đoạt)

2.2. Căn cứ theo Luật Hôn nhân và Gia đình

  • Điều 33 Luật HNGĐ 2014: Tài sản chung của vợ chồng

  • Điều 35 Luật HNGĐ 2014: Định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận của vợ chồng

  • Điều 59 Luật HNGĐ 2014: Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn

Theo đó, trong thời kỳ hôn nhân và cả trong quá trình ly hôn, tài sản chung chưa được phân chia thì vẫn thuộc quyền sở hữu chung của vợ chồng.

>>> Xem thêm: Quy trình thực hiện thủ tục công chứng nhanh chóng, đảm bảo đúng pháp luật

đặt cọc nhà đất đang ly hôn

3. Rủi ro pháp lý khi đặt cọc nhà đất đang ly hôn

3.1. Rủi ro về chủ thể ký hợp đồng đặt cọc

Nếu nhà đất là tài sản chung, nhưng:

  • Chỉ một bên vợ hoặc chồng ký hợp đồng đặt cọc

  • Bên còn lại không đồng ý hoặc không biết về giao dịch

👉 Hợp đồng đặt cọc có thể bị tuyên vô hiệu do vi phạm điều kiện về chủ thể theo Điều 117 BLDS 2015.

Xem thêm:  Công chứng hợp đồng đặt cọc nhà đất có cần đúng nơi có bất động sản không?

3.2. Rủi ro nhà đất là tài sản đang tranh chấp

Trong quá trình ly hôn, một bên có thể:

  • Yêu cầu Tòa án đưa nhà đất vào diện tài sản tranh chấp

  • Đề nghị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (cấm chuyển dịch tài sản)

👉 Khi đó, việc ký hợp đồng chuyển nhượng không thể thực hiện, dù đã đặt cọc.

3.3. Rủi ro không công chứng được hợp đồng chuyển nhượng

Công chứng viên có quyền:

  • Từ chối công chứng nếu tài sản chưa xác định rõ quyền sở hữu

  • Yêu cầu bản án/quyết định ly hôn có hiệu lực hoặc văn bản thỏa thuận phân chia tài sản

👉 Người mua có thể bị kẹt tiền cọc trong thời gian dài.

4. Hợp đồng đặt cọc nhà đất đang ly hôn có thể bị vô hiệu không?

4.1. Trường hợp hợp đồng đặt cọc bị tuyên vô hiệu

Hợp đồng đặt cọc đặt cọc nhà đất đang ly hôn có thể bị vô hiệu nếu:

  • Người ký không có đủ quyền định đoạt tài sản chung

  • Tài sản đang là đối tượng tranh chấp tại Tòa án

  • Vi phạm quy định tại Điều 35 Luật HNGĐ 2014

Khi hợp đồng vô hiệu:

  • Các bên hoàn trả cho nhau những gì đã nhận

  • Người mua có thể gặp khó khăn trong việc đòi lại tiền cọc

4.2. Trường hợp hợp đồng đặt cọc vẫn có hiệu lực

Hợp đồng đặt cọc có thể vẫn có hiệu lực nếu:

  • Nhà đất là tài sản riêng của bên bán

  • Hoặc đã có văn bản thỏa thuận phân chia tài sản chung

  • Hoặc có bản án/quyết định ly hôn có hiệu lực pháp luật xác định rõ quyền sở hữu

>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ: Xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

đặt cọc nhà đất đang ly hôn

5. Ví dụ minh họa thực tế về đặt cọc nhà đất đang ly hôn

5.1. Ví dụ rủi ro tranh chấp

Ông A đang làm thủ tục ly hôn với bà B.
Thửa đất mua trong thời kỳ hôn nhân, chưa phân chia.

Ông A ký hợp đồng đặt cọc bán đất cho anh C.

Sau đó, bà B yêu cầu Tòa án xác định thửa đất là tài sản chung và không đồng ý bán.

👉 Kết quả:

  • Không ký được hợp đồng chuyển nhượng

  • Hợp đồng đặt cọc có nguy cơ bị tuyên vô hiệu

  • Anh C phải khởi kiện để đòi lại tiền cọc

5.2. Ví dụ giao dịch an toàn

Bà D và ông E đã có bản án ly hôn có hiệu lực, trong đó thửa đất thuộc quyền sở hữu riêng của bà D.

Bà D ký hợp đồng đặt cọc bán đất cho anh F.

👉 Giao dịch hợp pháp, không phát sinh tranh chấp.

6. Kinh nghiệm hạn chế rủi ro khi đặt cọc nhà đất đang ly hôn

  • Kiểm tra tình trạng hôn nhân của bên bán

  • Xác định nhà đất là tài sản chung hay tài sản riêng

  • Yêu cầu cung cấp bản án/quyết định ly hôn hoặc văn bản phân chia tài sản

  • Không đặt cọc nếu tài sản đang bị tranh chấp

  • Ghi rõ điều khoản hoàn trả cọc nếu không ký được hợp đồng chuyển nhượng

Xem thêm:  Có thể công chứng hợp đồng đặt cọc nhà đất ở tỉnh khác không?

>>> Xem thêm: Chứng thực chữ ký nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và chi phí

Kết luận

Đặt cọc nhà đất đang ly hôn là giao dịch tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý, đặc biệt khi tài sản chưa được phân chia rõ ràng. Người mua cần hết sức thận trọng, kiểm tra kỹ tình trạng pháp lý của nhà đất và chỉ nên đặt cọc khi đã xác định rõ chủ thể có quyền định đoạt.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn thủ tục công chứng hợp đồng hợp tác kinh doanh

>>> Thừa kế là gì? Có những trường hợp thừa kế nào?

>>> Công chứng văn bản thừa kế cần bao nhiêu người đồng thừa kế ký tên?

>>> Có cần chữ ký của vợ hoặc chồng khi ký hợp đồng đặt cọc nhà đất?

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

  1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
  2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.

  • Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
  • Đường dây nóng: 0966.22.7979
  • Email: ccnguyenhue165@gmail.com
Đánh giá