Công chứng văn bản khai nhận di sản khi tài sản đang thế chấp
Tài sản đang thế chấp tại ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng là trường hợp phổ biến trong thừa kế nhà đất, ô tô, máy móc hoặc tài sản có giá trị lớn. Khi người vay chết, việc công chứng văn bản khai nhận di sản thế chấp trở thành thủ tục bắt buộc nhưng tiềm ẩn nhiều khó khăn pháp lý. Bài viết dưới đây phân tích căn cứ luật, hồ sơ và quy trình cụ thể.
>>> Xem thêm: Đảm bảo tính pháp lý tuyệt đối khi sử dụng dịch vụ của văn phòng công chứng.
1. Khái niệm di sản thế chấp theo Bộ luật Dân sự
Theo Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015, thế chấp tài sản là việc một bên dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm nghĩa vụ và không giao tài sản cho bên nhận thế chấp.
Theo Điều 612 BLDS 2015, di sản bao gồm tài sản riêng của người chết và phần tài sản của họ trong tài sản chung. Như vậy tài sản đang thế chấp vẫn là di sản nếu người chết đứng tên chủ sở hữu.
Theo Điều 615 BLDS 2015, nghĩa vụ tài chính gắn liền với tài sản vẫn phải được người thừa kế tiếp tục thực hiện trong phạm vi di sản để lại.
Ví dụ thực tế. Ông A vay ngân hàng 1 tỷ đồng để mua xe ô tô và thế chấp chính chiếc xe. Khi ông A mất, chiếc xe vẫn là di sản thế chấp nhưng con ông phải làm thủ tục công chứng thừa kế và trả tiếp khoản vay.
2. Điều kiện để công chứng văn bản khai nhận di sản thế chấp
Một tài sản đang thế chấp được công chứng khai nhận di sản khi đáp ứng các điều kiện sau.
Tài sản thuộc quyền sở hữu của người chết theo Điều 158 BLDS 2015.
Khoản vay và tình trạng thế chấp được ngân hàng xác nhận rõ.
Người thừa kế đồng ý tiếp tục thực hiện nghĩa vụ trả nợ.
Không có tranh chấp về quyền thừa kế theo Điều 57 Luật Công chứng 2014.
Ngân hàng đồng ý cho người thừa kế tiếp tục nghĩa vụ hoặc tất toán khoản vay.
Ví dụ thực tế. Gia đình bà B muốn nhận di sản là căn hộ đang thế chấp ngân hàng. Công chứng viên yêu cầu có văn bản xác nhận của ngân hàng về khoản nợ và sự đồng ý cho chuyển nghĩa vụ cho người thừa kế.
>>> Xem thêm: Khi người để lại di sản mất không để lại di chúc – có thể làm Công chứng thừa kế không?
3. Hồ sơ công chứng di sản thế chấp theo quy định pháp luật
Hồ sơ được thực hiện theo Điều 57 và Điều 58 Luật Công chứng 2014, gồm.
Giấy chứng tử của người để lại di sản.
CMND hoặc CCCD của người yêu cầu công chứng.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản như sổ đỏ, sổ hồng hoặc đăng ký xe.
Hợp đồng tín dụng và hợp đồng thế chấp.
Văn bản xác nhận khoản nợ còn lại của ngân hàng.
Giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế theo Điều 651 BLDS 2015.
Ví dụ thực tế. Trong hồ sơ của ông C, con trai ông nộp sổ hồng căn nhà đang thế chấp cùng bảng xác nhận dư nợ do ngân hàng cung cấp.
>>> Xem thêm: Những trường hợp đặc biệt được miễn Thủ tục thừa kế.
4. Quy trình công chứng khai nhận di sản khi tài sản đang thế chấp
Thủ tục gồm các bước.
Công chứng viên kiểm tra hồ sơ, đối chiếu khoản vay và tình trạng thế chấp.
Văn phòng công chứng gửi văn bản đến ngân hàng để xác minh tài sản và khoản nợ.
Niêm yết thừa kế 15 ngày tại UBND cấp xã theo Điều 58 Luật Công chứng 2014.
Sau thời gian niêm yết, công chứng viên lập văn bản khai nhận di sản thế chấp.
Người thừa kế ký văn bản và làm việc với ngân hàng để tiếp tục nghĩa vụ trả nợ hoặc giải chấp tài sản.
Ví dụ thực tế. Gia đình bà D nhận di sản là nhà đất. Sau khi công chứng, ngân hàng lập phụ lục chuyển nghĩa vụ nợ sang cho người thừa kế để tiếp tục trả góp hằng tháng.
Ngân hàng không chấp thuận chuyển nghĩa vụ nợ cho người thừa kế.
Di sản thế chấp bị kê biên thi hành án nên không được công chứng.
Người thừa kế tranh chấp nhau về quyền nhận tài sản gắn với khoản nợ.
Hồ sơ chứng minh quyền sở hữu không đầy đủ hoặc đang bị tranh chấp.
Ví dụ thực tế. Một gia đình muốn nhận căn nhà thế chấp của ba mẹ nhưng đang có tranh chấp giữa các anh chị em, khiến công chứng viên phải tạm dừng thủ tục.
7. Kết luận
Tài sản đang thế chấp vẫn được xem là di sản hợp pháp nếu người chết đứng tên sở hữu. Tuy nhiên việc công chứng khai nhận di sản thế chấp đòi hỏi sự phối hợp giữa gia đình, ngân hàng và công chứng viên để đảm bảo đúng quy định pháp luật. Người thừa kế cần cân nhắc kỹ nghĩa vụ trả nợ để tránh rủi ro về sau.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
