Tranh chấp mua bán online: Xử lý sao cho đúng luật?
Tranh chấp mua bán online ngày càng phổ biến do sự nở rộ của thương mại điện tử và mạng xã hội. Khi giao dịch diễn ra qua màn hình, người mua và người bán dễ gặp rủi ro như không giao hàng, giao sai hàng, hàng kém chất lượng hoặc bị từ chối bảo hành. Hiểu rõ quy trình xử lý đúng pháp luật sẽ giúp người tiêu dùng tránh thiệt hại và bảo vệ quyền lợi hiệu quả.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng góp phần minh bạch hóa thị trường bất động sản như thế nào?
I. Khái niệm và bản chất của tranh chấp mua bán online 🛒
Tranh chấp mua bán online là mâu thuẫn phát sinh từ giao dịch thương mại điện tử, bao gồm: mua bán qua website, sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, livestream, ứng dụng di động.
Các dạng tranh chấp thường gặp:
Nhận hàng sai mô tả hoặc chất lượng thấp
Bên bán không giao hàng hoặc giao chậm
Từ chối bảo hành, đổi trả
Bên mua cố tình không thanh toán
Giả mạo thông tin, lừa đảo chiếm đoạt tài sản
Tình huống xảy ra chủ yếu do thông tin không minh bạch hoặc giao dịch không được xác lập bằng hợp đồng rõ ràng.
II. Căn cứ pháp lý điều chỉnh tranh chấp mua bán online 📜
Các quy định quan trọng gồm:
Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023, điều 8 – quyền được cung cấp thông tin đầy đủ, trung thực.
Luật Thương mại 2005, điều 30 – quy định về hợp đồng mua bán hàng hóa.
Bộ luật Dân sự 2015, điều 385 – quy định về giao kết hợp đồng dân sự.
Nghị định 52/2013/NĐ-CP về thương mại điện tử, điều 37 – trách nhiệm của bên bán khi cung cấp thông tin hàng hóa.
Bộ luật Hình sự 2015, điều 174 – xử lý hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản (nếu có dấu hiệu phạm tội).
Những căn cứ này giúp xác định rõ trách nhiệm của mỗi bên khi có tranh chấp mua bán online.
III. Quy trình xử lý tranh chấp mua bán online đúng pháp luật ⚖️🧾
1. Thu thập và lưu giữ chứng cứ liên quan
Bao gồm:
Hóa đơn, biên nhận thanh toán
Tin nhắn, email, hình ảnh sản phẩm
Video mở hàng (nếu có)
Thông tin người bán
Theo Điều 95 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, các dữ liệu điện tử có giá trị chứng cứ hợp pháp.
>>> Xem thêm: Dịch vụ sang tên sổ đỏ hỗ trợ các nghĩa vụ thuế và thủ tục công chứng như thế nào?
2. Thương lượng và yêu cầu người bán giải quyết
Người mua có quyền yêu cầu đổi trả, hoàn tiền theo:
Điều 12 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023: quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại.
3. Gửi khiếu nại đến sàn thương mại điện tử (nếu giao dịch qua sàn)
Theo Điều 36 Nghị định 52/2013/NĐ-CP, sàn có trách nhiệm hỗ trợ giải quyết.
5. Khởi kiện ra tòa án theo Bộ luật Tố tụng dân sự
Áp dụng khi
Thương lượng không thành
Người bán từ chối hợp tác
IV. Ví dụ thực tế về tranh chấp mua bán online 📦
Tình huống: Chị A mua một chiếc điện thoại qua livestream với giá 8 triệu đồng. Người bán cam kết hàng mới 100%, bảo hành 12 tháng. Khi nhận hàng, chị phát hiện máy đã qua sử dụng và không có phiếu bảo hành.
Xử lý:
Chị A giữ lại tin nhắn, video livestream và hóa đơn COD.
Liên hệ người bán nhưng không được phản hồi.
Gửi khiếu nại đến sàn và kèm chứng cứ.
Sàn xác minh và buộc người bán hoàn tiền 100%.
→ Căn cứ pháp lý áp dụng: Điều 8 và Điều 12 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023.
Theo Điều 32 Luật Thương mại 2005, thông tin sản phẩm phải rõ ràng và chính xác.
3. Hạn chế giao dịch chuyển khoản không rõ ràng
Chỉ chuyển khoản khi có bằng chứng xác thực.
4. Quay video lúc mở hàng
Đây là chứng cứ mạnh mẽ trong quá trình khiếu nại.
VI. Các hình thức chế tài đối với tranh chấp mua bán online 🚨
1. Xử phạt hành chính
Theo Nghị định 98/2020/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến 20–30 triệu cho hành vi gian dối thông tin sản phẩm.
2. Trách nhiệm dân sự
Bồi thường thiệt hại theo Điều 13 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023
Hoàn trả tiền hoặc đổi sản phẩm
3. Trách nhiệm hình sự
Nếu người bán có hành vi gian dối để chiếm đoạt tiền: Áp dụng Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 – Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, khung phạt có thể lên đến 20 năm tù tùy mức chiếm đoạt.
Kết luận ✨
Tranh chấp mua bán online có thể xảy ra với bất kỳ ai trong thời đại số. Khi hiểu đúng căn cứ pháp lý, quy trình xử lý và biết cách bảo vệ quyền lợi, người tiêu dùng sẽ tránh được rủi ro và ngăn chặn hành vi gian lận. Luôn giữ chứng cứ, giao dịch minh bạch và ưu tiên các nền tảng uy tín sẽ giúp mỗi giao dịch trực tuyến an toàn, rõ ràng và hợp pháp.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
