Mua nhà ở xã hội: Khi vợ chồng chỉ có 1 người đứng tên
Mua nhà ở xã hội là giải pháp an cư quan trọng cho nhiều cặp vợ chồng có thu nhập thấp. Tuy nhiên, thực tế có không ít trường hợp khi làm thủ tục chỉ để một người đứng tên trên hợp đồng và Giấy chứng nhận quyền sở hữu. Vậy điều này có ảnh hưởng đến quyền lợi của vợ/chồng còn lại hay không? Bài viết này sẽ phân tích theo Luật Nhà ở 2023, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 và các quy định pháp luật liên quan, đồng thời đưa ra ví dụ thực tế để người dân dễ hình dung.
Điều 77: Quy định rõ đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Điều 88: Hợp đồng mua bán, thuê mua nhà ở xã hội phải lập thành văn bản, có công chứng, chứng thực.
Điều 162: Chủ sở hữu hợp pháp nhà ở xã hội mới có quyền định đoạt (chuyển nhượng, thế chấp, để thừa kế).
Theo Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
Điều 33: Tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân (trừ trường hợp được tặng cho, thừa kế riêng hoặc có thỏa thuận khác) là tài sản chung của vợ chồng, kể cả khi chỉ đứng tên một người.
Điều 35: Việc định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận của cả hai vợ chồng.
Như vậy, khi mua nhà ở xã hội, kể cả hợp đồng hay Giấy chứng nhận chỉ đứng tên một người thì về mặt pháp lý, vẫn được coi là tài sản chung vợ chồng (nếu mua trong thời kỳ hôn nhân bằng thu nhập chung).
2. Vì sao khi mua nhà ở xã hội thường chỉ có 1 người đứng tên?
2.1 Yêu cầu về hồ sơ đăng ký
Trong quá trình xét duyệt hồ sơ mua nhà ở xã hội, thường chỉ ghi tên người nộp hồ sơ là cá nhân hoặc đại diện hộ gia đình. Do đó, thực tế giấy tờ thường đứng tên một người.
2.2 Thuận tiện khi vay vốn và ký hợp đồng
Nhiều dự án yêu cầu một người trực tiếp làm thủ tục vay ngân hàng hoặc ký hợp đồng mua bán, nên thường để một người đứng tên chính.
2.3 Thói quen hành chính
Một số gia đình vẫn có thói quen chỉ để chồng hoặc vợ đứng tên, mặc dù cả hai cùng đóng góp.
3. Quyền lợi của người không đứng tên khi mua nhà ở xã hội
Nếu mua trong thời kỳ hôn nhân và không có văn bản thỏa thuận là tài sản riêng, thì nhà ở xã hội vẫn là tài sản chung của vợ chồng.
Người không đứng tên vẫn có quyền:
Sử dụng, sinh sống tại căn hộ.
Định đoạt (chuyển nhượng, thế chấp, cho thuê) phải có sự đồng ý.
Được chia tài sản nếu ly hôn.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Anh Minh và chị Hương tại Hà Nội cùng góp tiền mua một căn hộ nhà ở xã hội năm 2024. Do hồ sơ nộp ban đầu do anh Minh đứng tên nên hợp đồng và Giấy chứng nhận quyền sở hữu chỉ mang tên anh. Sau vài năm, anh Minh muốn bán căn hộ nhưng công chứng viên yêu cầu phải có chữ ký của chị Hương. Lý do: theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, đây là tài sản chung vợ chồng. Điều này cho thấy người không đứng tên vẫn có quyền lợi pháp lý đầy đủ.
Việc mua nhà ở xã hội chỉ đứng tên một người là khá phổ biến, nhưng pháp luật đã quy định rõ: nếu được hình thành trong thời kỳ hôn nhân thì vẫn là tài sản chung của vợ chồng. Do đó, người không đứng tên vẫn có đầy đủ quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Để tránh tranh chấp, vợ chồng nên có thỏa thuận minh bạch và thực hiện đúng quy định khi mua bán, chuyển nhượng nhà ở xã hội.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy:Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
