Vai trò của công chứng viên trong giao dịch đặt cọc nhà đất
Giao dịch đặt cọc nhà đất thường được xem là bước “tiền hợp đồng”, nhưng trên thực tế lại là nguyên nhân phát sinh nhiều tranh chấp nhất trong lĩnh vực bất động sản. Không ít trường hợp các bên mất tiền cọc, không mua được nhà hoặc bị kéo dài kiện tụng chỉ vì hợp đồng đặt cọc thiếu chặt chẽ.
Trong bối cảnh đó, vai trò công chứng viên trong đặt cọc ngày càng trở nên quan trọng. Công chứng viên không chỉ là người chứng nhận chữ ký, mà còn là chủ thể kiểm soát tính pháp lý, phòng ngừa rủi ro và bảo vệ quyền lợi cho các bên.
>>> Xem thêm: Đặt lịch công chứng chỉ với một thao tác.
1. Vai trò công chứng viên trong đặt cọc nhà đất theo quy định pháp luật
1.1. Căn cứ pháp lý về hoạt động công chứng
Theo Điều 2 Luật Công chứng 2014, công chứng là việc công chứng viên chứng nhận:
“Tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự bằng văn bản.”
Theo Điều 5 Luật Công chứng 2014:
“Văn bản công chứng có giá trị chứng cứ; những tình tiết, sự kiện trong văn bản công chứng không phải chứng minh.”
👉 Đây là cơ sở pháp lý quan trọng khẳng định vai trò công chứng viên trong đặt cọc không chỉ mang tính hình thức mà còn mang giá trị pháp lý sâu sắc.
1.2. Đặt cọc nhà đất có bắt buộc công chứng không?
Theo Điều 328 Bộ luật Dân sự 2015, pháp luật không bắt buộc hợp đồng đặt cọc phải công chứng.
Tuy nhiên, việc tự nguyện yêu cầu công chứng sẽ làm phát sinh vai trò kiểm soát pháp lý của công chứng viên, từ đó:
Nâng cao giá trị pháp lý của hợp đồng;
Hạn chế nguy cơ tranh chấp.
2. Vai trò công chứng viên trong đặt cọc nhà đất về kiểm tra chủ thể
2.1. Kiểm tra năng lực hành vi dân sự
Theo Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015, giao dịch dân sự chỉ có hiệu lực khi:
Chủ thể có năng lực hành vi dân sự phù hợp.
👉 Vai trò công chứng viên trong đặt cọc là:
Xác định người ký có đủ năng lực hành vi;
Phát hiện trường hợp mất năng lực, hạn chế năng lực;
Yêu cầu người đại diện hợp pháp nếu cần thiết.
2.2. Kiểm tra tình trạng tài sản chung – riêng
Công chứng viên có trách nhiệm xác định:
Nhà đất là tài sản riêng hay tài sản chung vợ chồng;
Có cần vợ/chồng cùng ký hợp đồng đặt cọc hay không.
Căn cứ:
Điều 33 và Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014.
👉 Đây là nội dung rất quan trọng trong vai trò công chứng viên trong đặt cọc, nhằm tránh hợp đồng bị tuyên vô hiệu.
5. Ví dụ minh họa thực tế về vai trò công chứng viên trong đặt cọc nhà đất
Ví dụ thực tế: Ông A đặt cọc 1 tỷ đồng mua đất của bà B. Khi đến Văn phòng công chứng, công chứng viên phát hiện:
Thửa đất là tài sản chung vợ chồng;
Chồng bà B đang ở nước ngoài, chưa ủy quyền.
Công chứng viên từ chối công chứng hợp đồng đặt cọc và tư vấn lập văn bản ủy quyền hợp pháp.
👉 Nhờ vai trò công chứng viên trong đặt cọc, ông A tránh được nguy cơ mất tiền cọc do hợp đồng vô hiệu.
6. Kết luận
Mặc dù pháp luật không bắt buộc, nhưng vai trò công chứng viên trong đặt cọc nhà đất là vô cùng quan trọng trong việc:
Kiểm soát tính hợp pháp của giao dịch;
Bảo vệ quyền lợi các bên;
Phòng ngừa và hạn chế tranh chấp phát sinh.
Trong các giao dịch đặt cọc nhà đất có giá trị lớn hoặc tiềm ẩn rủi ro, việc công chứng hợp đồng đặt cọc không chỉ nên làm, mà còn là giải pháp pháp lý an toàn và bền vững nhất.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
