Nhận diện ranh giới hợp pháp của hoạt động công chứng lưu động
Hoạt động công chứng lưu động ngày càng xuất hiện phổ biến trong thực tiễn nhằm đáp ứng nhu cầu công chứng linh hoạt của người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, pháp luật Việt Nam không sử dụng thuật ngữ “công chứng lưu động” như một hình thức công chứng độc lập, dẫn đến nhiều cách hiểu và áp dụng chưa thống nhất. Việc nhận diện đúng ranh giới công chứng lưu động hợp pháp có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo đảm giá trị pháp lý của văn bản công chứng và phòng ngừa rủi ro tranh chấp.
>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng hỗ trợ công chứng giấy tờ cho người nước ngoài?
1. Cơ sở pháp lý điều chỉnh hoạt động công chứng ngoài trụ sở
1.1. Khái niệm công chứng lưu động trong thực tiễn áp dụng
Trong thực tiễn, công chứng lưu động thường được hiểu là việc công chứng viên thực hiện hoạt động công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng theo yêu cầu của người dân. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành không ghi nhận công chứng lưu động là một loại hình công chứng riêng biệt, mà chỉ thừa nhận công chứng ngoài trụ sở trong những trường hợp nhất định.
1.2. Quy định của Luật Công chứng về địa điểm công chứng
Khoản 1 Điều 44 Luật Công chứng năm 2014 quy định:
“Việc công chứng phải được thực hiện tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ trường hợp người yêu cầu công chứng không thể đến trụ sở thì việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở.”
Quy định này chính là căn cứ pháp lý cốt lõi để xác định ranh giới công chứng lưu động.
2. Nhận diện ranh giới công chứng lưu động hợp pháp
2.1. Ranh giới công chứng lưu động về chủ thể thực hiện
Theo Luật Công chứng, chỉ công chứng viên được Bộ trưởng Bộ Tư pháp bổ nhiệm và đang hành nghề tại tổ chức hành nghề công chứng hợp pháp mới có quyền thực hiện công chứng.
➡️ Do đó, mọi hoạt động tự xưng “công chứng lưu động” nhưng không gắn với tổ chức hành nghề công chứng đều vượt ra ngoài ranh giới công chứng lưu động hợp pháp.
2.2. Ranh giới công chứng lưu động về địa điểm và hoàn cảnh thực hiện
Công chứng ngoài trụ sở chỉ được thực hiện khi có lý do chính đáng, như:
Người yêu cầu công chứng già yếu, ốm đau, không thể đi lại;
Người đang bị tạm giam, chấp hành hình phạt tù;
Giao dịch có tính chất đặc thù cần thực hiện tại địa điểm cụ thể.
Khoản 2 Điều 67 Luật Công chứng năm 2014 quy định người yêu cầu công chứng ngoài trụ sở phải thanh toán chi phí đi lại và chi phí phát sinh theo thỏa thuận.
➡️ Việc thu phí không minh bạch, thu ngoài thỏa thuận hoặc biến công chứng lưu động thành dịch vụ thương mại tràn lan đều tiềm ẩn nguy cơ vi phạm pháp luật.
3. Ví dụ minh họa thực tế về ranh giới công chứng lưu động
3.1. Trường hợp công chứng lưu động hợp pháp
Bà A tuổi cao, sức khỏe yếu, không thể đến phòng công chứng để ký hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất. Gia đình bà liên hệ Văn phòng công chứng X, thỏa thuận chi phí công chứng ngoài trụ sở. Công chứng viên trực tiếp đến nhà bà A, kiểm tra năng lực hành vi dân sự, giấy tờ và thực hiện công chứng đúng quy định.
3.2. Trường hợp vượt quá ranh giới công chứng lưu động
Một cá nhân quảng cáo “dịch vụ công chứng lưu động 24/7”, nhận hồ sơ, ký công chứng tại quán cà phê, không xác định rõ tổ chức hành nghề công chứng, không có hồ sơ lưu trữ hợp lệ.
➡️ Trường hợp này vượt quá ranh giới công chứng lưu động, tiềm ẩn nguy cơ văn bản công chứng bị vô hiệu.
>>> Xem thêm: Dịch vụ công chứng trọn gói, đảm bảo đúng quy định pháp luật
Kết luận: Xác định đúng ranh giới công chứng lưu động để bảo đảm an toàn pháp lý
Ranh giới công chứng lưu động không nằm ở việc công chứng diễn ra trong hay ngoài trụ sở, mà nằm ở chủ thể thực hiện, hoàn cảnh áp dụng và sự tuân thủ chặt chẽ quy định của Luật Công chứng. Việc nhận diện đúng ranh giới này giúp người dân và doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý, đồng thời bảo đảm giá trị pháp lý lâu dài của văn bản công chứng.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
