Công chứng hợp đồng thế chấp tài sản trong giao dịch liên ngân hàng
Giao dịch liên ngân hàng là một phần quan trọng trong hoạt động tín dụng, giúp các tổ chức tài chính đảm bảo thanh khoản và bảo vệ quyền lợi của mình. Trong các giao dịch này, việc thế chấp tài sản giữa các ngân hàng trở nên phổ biến nhằm đảm bảo nghĩa vụ vay và hạn mức tín dụng. Công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận tính hợp pháp, minh bạch hóa quyền lợi và tránh tranh chấp giữa các bên. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết cơ sở pháp lý, quy trình công chứng và những lưu ý quan trọng khi thực hiện loại hợp đồng này.
Công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng là việc công chứng viên chứng nhận tính hợp pháp của hợp đồng thế chấp được ký kết giữa hai hoặc nhiều ngân hàng. Theo “Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015”, thế chấp là việc một bên dùng tài sản thuộc quyền sở hữu để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ mà không giao tài sản đó. Trong giao dịch liên ngân hàng, mục đích là bảo đảm khoản vay, hạn mức tín dụng hoặc nghĩa vụ thanh toán. Loại hợp đồng này đòi hỏi kiểm tra kỹ năng lực pháp lý, thẩm quyền ký kết và hồ sơ nội bộ của ngân hàng.
Cơ sở pháp lý
Các văn bản pháp luật điều chỉnh công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng gồm:
“Bộ luật Dân sự 2015” – quy định về thế chấp, tài sản bảo đảm và nghĩa vụ của các bên.
“Luật Các tổ chức tín dụng 2010, sửa đổi 2017” – quy định về thẩm quyền ký kết giao dịch và trách nhiệm pháp lý của ngân hàng.
“Luật Công chứng 2014 và Luật Công chứng 2024” – quy định về thủ tục công chứng và hồ sơ hợp lệ.
Các thông tư nội bộ của Ngân hàng Nhà nước về giao dịch bảo đảm giữa các tổ chức tín dụng.
Hồ sơ cần chuẩn bị
Hồ sơ công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng thường phức tạp và bao gồm:
Dự thảo hợp đồng thế chấp giữa các ngân hàng.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản thế chấp (bất động sản, giấy tờ có giá, khoản phải thu, trái phiếu…).
Quyết định phê duyệt giao dịch của Hội đồng quản trị hoặc người đại diện theo pháp luật.
Giấy tờ nhân thân và giấy phép đăng ký hoạt động ngân hàng.
Giấy tờ chứng minh giá trị tài sản bảo đảm (chứng thư định giá nếu có).
Văn bản ủy quyền hoặc xác nhận thẩm quyền ký kết hợp đồng trong trường hợp đại diện ký thay.
>>> Xem thêm: Quy trình chuẩn củadịch vụ làm sổ đỏ theo quy định pháp luật
Quy trình công chứng
Quy trình công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng gồm các bước chính:
Tiếp nhận hồ sơ và kiểm tra tính hợp lệ, đặc biệt thẩm quyền ký kết và quyền sở hữu tài sản.
Giải thích quyền và nghĩa vụ của các bên theo “Điều 7 Luật Công chứng 2014”.
Các bên ký hợp đồng trước mặt công chứng viên.
Công chứng viên chứng nhận hợp đồng, lưu hồ sơ và trả kết quả.
Do đặc thù là giao dịch giữa các ngân hàng, công chứng viên cần đặc biệt lưu ý các giấy tờ nội bộ, quyết định phê duyệt và chứng nhận quyền sở hữu tài sản.
Xác minh tài sản thế chấp có thuộc quyền định đoạt của ngân hàng hay không; đối với bất động sản cần kiểm tra “không tranh chấp, không kê biên”.
Tài sản bảo đảm là khoản phải thu, giấy tờ có giá, trái phiếu… cần rà soát tính pháp lý của quyền sở hữu theo “Điều 105 và Điều 115 Bộ luật Dân sự 2015”.
Kiểm tra thẩm quyền ký theo điều lệ và quy chế nội bộ của ngân hàng.
Hợp đồng cần nêu rõ phạm vi bảo đảm, thời điểm phát sinh nghĩa vụ và biện pháp xử lý tài sản.
Nếu tài sản bảo đảm dùng cho nhiều nghĩa vụ, cần xác định thứ tự ưu tiên theo “Điều 308 Bộ luật Dân sự 2015”.
Hiệu lực pháp lý
Hợp đồng thế chấp liên ngân hàng có hiệu lực kể từ thời điểm công chứng viên ký chứng nhận, trừ khi các bên thỏa thuận khác. Để bảo đảm giá trị đối kháng với bên thứ ba, các ngân hàng còn phải đăng ký giao dịch bảo đảm theo “Nghị định 99/2022/NĐ-CP”. Việc đăng ký giúp xác lập thứ tự ưu tiên thanh toán khi phát sinh rủi ro.
Kết luận
Công chứng hợp đồng thế chấp liên ngân hàng là bước quan trọng để giảm rủi ro và bảo vệ quyền lợi các bên trong giao dịch lớn giữa các tổ chức tín dụng. Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, kiểm tra thẩm quyền và thực hiện đúng quy trình sẽ giúp hợp đồng có hiệu lực pháp lý, giảm tranh chấp và đảm bảo giao dịch diễn ra thuận lợi. Các ngân hàng nên phối hợp chặt chẽ với công chứng viên để thực hiện hợp đồng chính xác và an toàn.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
