Công chứng hợp đồng mua bán tài sản đấu giá bị làm giả: Cách xử lý
Trong thực tế, các vụ việc giả mạo hợp đồng mua bán tài sản đấu giá đang xuất hiện ngày càng nhiều, gây thiệt hại lớn cho cả bên mua, bên bán và cơ quan có thẩm quyền. Đặc biệt, công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo không chỉ làm mất giá trị pháp lý của giao dịch mà còn kéo theo nhiều hệ lụy hình sự, dân sự phức tạp. Vậy làm sao để nhận biết và xử lý công chứng hợp đồng đấu giá bị làm giả đúng quy định pháp luật? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây!
>>> Xem thêm: Địa chỉ văn phòng công chứng gần nhất, phục vụ tận tình, chuyên nghiệp
1️⃣ Khái niệm và dấu hiệu nhận biết công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
💡 1.1. Công chứng hợp đồng đấu giá là gì?
Theo Điều 167 Luật Đấu giá tài sản 2016, hợp đồng mua bán tài sản đấu giá là văn bản ghi nhận việc chuyển quyền sở hữu, sử dụng tài sản từ bên bán (người có tài sản đấu giá) sang bên mua (người trúng đấu giá). Hợp đồng này thường phải được công chứng hoặc chứng thực để có hiệu lực pháp lý, nhất là với tài sản là bất động sản, xe ô tô, tàu thuyền, cổ phần…
⚠️ 1.2. Dấu hiệu hợp đồng công chứng bị giả mạo
Một hợp đồng công chứng đấu giá có thể bị giả mạo nếu có những dấu hiệu sau:
🔹 Chữ ký, con dấu của công chứng viên không trùng khớp với hồ sơ lưu tại Phòng công chứng.
🔹 Giấy tờ tùy thân, ủy quyền của các bên bị làm giả.
🔹 Trang hợp đồng bị tẩy xóa, sửa chữa, hoặc có dấu hiệu bị cắt dán.
🔹 Không có hồ sơ lưu trữ bản chính tại tổ chức hành nghề công chứng.
2️⃣ Căn cứ pháp lý xử lý công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
📚 2.1. Căn cứ theo Luật Công chứng 2014
Điều 12: Công chứng viên có trách nhiệm kiểm tra tính xác thực của hồ sơ, giấy tờ và chữ ký của các bên.
Điều 117: Hợp đồng công chứng vô hiệu nếu “vi phạm điều cấm của luật, giả mạo chữ ký, giả mạo hồ sơ”.
Điều 79: Tổ chức hành nghề công chứng phải lưu trữ hồ sơ công chứng; nếu không có hồ sơ gốc, hợp đồng có thể bị coi là vô hiệu.
⚖️ 2.2. Căn cứ Bộ luật Dân sự 2015
Theo Điều 131 Bộ luật Dân sự, giao dịch dân sự vô hiệu do giả mạo không làm phát sinh quyền và nghĩa vụ, các bên phải hoàn trả lại cho nhau những gì đã nhận, và bồi thường thiệt hại nếu có lỗi.
🚨 2.3. Căn cứ Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017)
Nếu hành vi giả mạo gây hậu quả nghiêm trọng, người thực hiện có thể bị truy cứu:
Điều 341: Tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức, mức phạt đến 7 năm tù.
Điều 174: Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, mức phạt đến tù chung thân tùy giá trị tài sản.
3️⃣ Cách xử lý khi phát hiện công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
🧩 3.1. Báo ngay cho cơ quan công chứng và cơ quan công an
Khi phát hiện dấu hiệu giả mạo, bên bị hại cần:
Thông báo cho Phòng công chứng đã thực hiện hợp đồng để kiểm tra hồ sơ lưu.
Gửi đơn trình báo đến Công an cấp quận/huyện kèm theo các bằng chứng: bản hợp đồng, giấy tờ liên quan, thông tin giao dịch.
🧾 3.2. Đề nghị Tòa án tuyên bố hợp đồng vô hiệu khi phát hiện công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
Theo Điều 124 và 131 Bộ luật Dân sự, người bị hại có quyền khởi kiện ra Tòa án yêu cầu tuyên bố hợp đồng công chứng vô hiệu do giả mạo, đồng thời yêu cầu hoàn trả tài sản hoặc bồi thường thiệt hại.
🧑⚖️ 3.3. Xử lý trách nhiệm của công chứng viên (nếu có lỗi)
Nếu công chứng viên thiếu trách nhiệm trong kiểm tra hồ sơ, dẫn đến việc bị lợi dụng giả mạo, họ có thể bị:
Xử lý kỷ luật (theo Điều 80 Luật Công chứng 2014).
Bồi thường thiệt hại dân sự cho người bị ảnh hưởng.
4️⃣ Ví dụ minh họa thực tế về công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
📍 Tình huống
Ông A trúng đấu giá một lô đất tại huyện X. Sau khi giao dịch, ông phát hiện giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong hợp đồng công chứng là giả, con dấu công chứng cũng không trùng khớp với hồ sơ tại Sở Tư pháp.
🔍 Cách xử lý
Ông A trình báo Công an huyện X và yêu cầu giám định chữ ký, con dấu.
Kết quả giám định xác định hợp đồng bị làm giả toàn bộ.
Cơ quan công an khởi tố vụ án “Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức” theo Điều 341 BLHS.
Hợp đồng được Tòa án tuyên vô hiệu, ông A được hoàn lại tiền trúng đấu giá.
5️⃣ Cách phòng tránh công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo
✅ Kiểm tra thông tin công chứng viên và Phòng công chứng trên website của Sở Tư pháp. ✅ Đối chiếu mã số công chứng (nếu có) trên hợp đồng với hồ sơ lưu trữ. ✅ Chỉ ký hợp đồng trực tiếp tại trụ sở công chứng. ✅ Giữ lại bản sao chứng thực và biên lai thu phí công chứng.
Việc phát hiện và xử lý kịp thời công chứng hợp đồng đấu giá giả mạo là cực kỳ quan trọng để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và đảm bảo tính minh bạch của hoạt động đấu giá. Người dân cần thận trọng, xác minh thông tin công chứng rõ ràng trước khi ký kết, đồng thời chủ động phối hợp với cơ quan chức năng khi phát hiện dấu hiệu bất thường.
Nếu bạn cần thông tin bổ sung hoặc hỗ trợ trong quá trình chỉnh sửa và chứng minh, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ . Chúng tôi cung cấp dịch vụ công chứng cho đội ngũ sư và công nhân giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn bản phòng để nhận được tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công nhân trưởng thành văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, quản bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm chứng chỉ và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công dân Nguyễn Thị Thủy: Thẩm phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt độ cao, có trình độ chuyên môn cao và tổn thương trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, Quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
