Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá vô hiệu do không công chứng: hậu quả pháp lý
Công chứng là bước quan trọng để đảm bảo tính pháp lý của hợp đồng mua bán tài sản đấu giá, đặc biệt là với những tài sản có giá trị lớn như bất động sản, xe ô tô hay quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, không ít trường hợp sau khi đấu giá thành công, các bên lại không thực hiện công chứng hợp đồng như quy định, dẫn đến việc giao dịch bị tuyên vô hiệu. Vậy “hợp đồng đấu giá vô hiệu do không công chứng” sẽ kéo theo những hậu quả pháp lý gì? Bài viết sau sẽ phân tích chi tiết quy định pháp luật hiện hành và hướng xử lý phù hợp.
Khi nào hợp đồng đấu giá bị vô hiệu do không công chứng?
Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá bị coi là vô hiệu do không công chứng trong các trường hợp sau:
Tài sản thuộc loại phải công chứng bắt buộc, ví dụ: bất động sản, nhà ở, tàu thuyền, ô tô… nhưng hợp đồng chỉ lập bằng văn bản hoặc ký tay, không có xác nhận của tổ chức công chứng.
Các bên đã ký hợp đồng, nhưng cố tình không thực hiện thủ tục công chứng theo quy định tại Điều 167 Luật Đất đai 2013 hoặc Điều 122 Luật Nhà ở 2014.
Kết quả đấu giá bị hủy hoặc không được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, khiến việc công chứng không thể thực hiện.
Người tham gia đấu giá không có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, dẫn đến việc ký kết hợp đồng không hợp pháp, kéo theo hợp đồng công chứng cũng không thể hoàn tất.
Theo Điều 129 Bộ luật Dân sự 2015, nếu pháp luật quy định hợp đồng phải được công chứng mà các bên không thực hiện, thì hợp đồng đó vô hiệu.
Hậu quả pháp lý khi hợp đồng đấu giá vô hiệu do không công chứng
Khi hợp đồng mua bán tài sản đấu giá bị tuyên vô hiệu do không công chứng, các hậu quả pháp lý sau sẽ phát sinh:
a. Hợp đồng không phát sinh quyền, nghĩa vụ giữa các bên
Việc không công chứng khiến hợp đồng không có giá trị pháp lý, đồng nghĩa với việc:
Người mua không được công nhận quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản;
Người bán hoặc tổ chức đấu giá không được hưởng quyền lợi từ hợp đồng.
b. Các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận
Theo Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015, khi giao dịch dân sự vô hiệu, các bên phải hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Cụ thể:
Người mua được hoàn lại tiền trúng đấu giá;
Tài sản được trả lại cho bên có quyền sở hữu ban đầu;
Nếu tài sản đã bị chuyển giao hoặc thay đổi hiện trạng, phải bồi thường thiệt hại tương ứng.
Nếu một trong các bên cố tình không thực hiện công chứng hoặc trì hoãn việc ký hợp đồng, gây thiệt hại cho bên còn lại, họ sẽ chịu trách nhiệm bồi thường theo quy định tại Điều 360 Bộ luật Dân sự 2015.
d. Ảnh hưởng đến thủ tục đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng
Với tài sản phải đăng ký quyền sở hữu như nhà đất, ô tô, tàu biển, hợp đồng không công chứng sẽ khiến cơ quan đăng ký từ chối hồ sơ sang tên. Khi đó, dù người mua đã thanh toán, tài sản vẫn không thể đứng tên hợp pháp.
Lưu ý để tránh rủi ro pháp lý trong giao dịch đấu giá
Trước khi ký hợp đồng, cần kiểm tra kết quả đấu giá và xác nhận hiệu lực từ tổ chức đấu giá tài sản.
Luôn thực hiện công chứng hợp đồng tại tổ chức hành nghề công chứng, đặc biệt với tài sản có đăng ký sở hữu.
Giữ lại biên bản đấu giá, quyết định công nhận kết quả, và chứng từ thanh toán để làm căn cứ pháp lý trong trường hợp phát sinh tranh chấp.
Khi phát hiện bên kia cố tình né tránh công chứng, nên ngừng thực hiện giao dịch và yêu cầu bảo vệ quyền lợi tại Tòa án.
Kết luận
Việc hợp đồng đấu giá vô hiệu do không công chứng không chỉ khiến giao dịch không có giá trị pháp lý mà còn kéo theo nhiều hậu quả phức tạp về tài chính và quyền sở hữu. Do đó, người tham gia đấu giá cần hiểu rõ quy định, tuân thủ đầy đủ thủ tục công chứng, và chủ động kiểm tra tính hợp pháp của hồ sơ trước khi ký kết. Đây chính là cách hiệu quả nhất để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong mọi giao dịch đấu giá tài sản.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
