Vi bằng trong giao dịch cho vay nặng lãi: Có hợp pháp không?
Trong thực tế, một số người cho rằng lập vi bằng có thể “bảo đảm an toàn” cho các giao dịch cho vay tiền, kể cả cho vay với lãi suất cao. Nhiều trường hợp cho vay nặng lãi còn yêu cầu lập vi bằng để ghi nhận việc giao nhận tiền, lãi suất, hoặc các điều khoản vay. Tuy nhiên, liệu vi bằng có hợp pháp hóa được hoạt động cho vay nặng lãi? Bài viết này sẽ phân tích rõ quy định pháp luật hiện hành, giúp người dân hiểu đúng giá trị pháp lý của vi bằng trong những giao dịch có yếu tố rủi ro cao.
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng thuê nhà cho người nước ngoài: tìmvăn phòng công chứng nào để đảm bảo pháp lý?
Vi bằng là gì và chức năng pháp lý
Theo Điều 36 Nghị định 08/2020/NĐ-CP, vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến. Vi bằng có thể được dùng làm chứng cứ trước Tòa án, cơ quan tố tụng.
Tuy nhiên, cần lưu ý:
Vi bằng không xác nhận tính hợp pháp của sự kiện, hành vi được ghi nhận.
Vi bằng không thay thế văn bản công chứng, chứng thực, hoặc các giấy tờ hành chính khác.
Vi bằng chỉ có giá trị ghi nhận khách quan rằng một sự việc đã xảy ra tại thời điểm nhất định.
>>> Xem thêm: Tình huống tranh chấp đặt cọc mua nhà: Vai trò của công chứng vi bằng trong bảo vệ tiền đặt cọc
Giao dịch cho vay nặng lãi – Pháp luật quy định thế nào?
Theo Bộ luật Dân sự 2015, lãi suất vay không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có quy định. Bất kỳ giao dịch nào có lãi suất cao hơn mức này đều được coi là cho vay nặng lãi, và nếu đủ yếu tố cấu thành có thể bị xử lý hình sự theo Điều 201 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi 2017.
Hành vi cho vay nặng lãi có thể dẫn đến:
Xử phạt hành chính theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP.
Truy cứu trách nhiệm hình sự nếu số tiền, mức lãi và hậu quả đủ điều kiện truy tố.
Hợp đồng vay có thể bị Tòa án tuyên vô hiệu phần lãi suất vượt mức cho phép.
Vi bằng có hợp pháp hóa giao dịch cho vay nặng lãi không?
Câu trả lời: Không.
Dù có lập vi bằng, giao dịch cho vay nặng lãi vẫn trái pháp luật. Vi bằng trong trường hợp này chỉ ghi nhận rằng “các bên có giao nhận tiền, thỏa thuận lãi suất” chứ không làm cho giao dịch trở thành hợp pháp. Cụ thể:
Vi bằng không thể xóa bỏ yếu tố vi phạm lãi suất tối đa mà luật quy định.
Vi bằng có thể được Tòa án sử dụng làm chứng cứ để xác định sự kiện cho vay, nhưng không bảo vệ bên cho vay nếu hành vi này bị xem là phạm tội.
Thậm chí, vi bằng còn trở thành chứng cứ bất lợi, xác định rõ hành vi cho vay với lãi suất vượt quy định.
Những rủi ro khi lập vi bằng trong giao dịch cho vay nặng lãi
Nguy cơ bị truy cứu hình sự do vi bằng có thể trở thành bằng chứng buộc tội.
Không thu hồi được toàn bộ lãi vì phần lãi vượt quá quy định sẽ không được công nhận.
Gây hiểu lầm cho người dân, tưởng rằng vi bằng “bảo vệ quyền lợi” nhưng thực tế không hợp pháp hóa giao dịch.
>>> Xem thêm: Hướng dẫn tiết kiệmphí công chứng khi thực hiện nhiều hợp đồng cùng lúc
Lời khuyên từ chuyên gia
Tuyệt đối không thực hiện giao dịch cho vay vượt mức lãi suất pháp luật cho phép.
Nếu muốn bảo đảm quyền lợi khi cho vay, nên lập hợp đồng vay có công chứng hoặc chứng thực và đảm bảo mức lãi suất phù hợp quy định.
Trường hợp cần chứng cứ về việc giao nhận tiền, có thể lập vi bằng, nhưng phải hiểu rõ: vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện chứ không hợp pháp hóa lãi suất bất hợp pháp.
Kết luận
Vi bằng là công cụ ghi nhận sự kiện, hành vi có thật, có giá trị làm chứng cứ nhưng không thể biến giao dịch trái pháp luật thành hợp pháp. Trong các trường hợp liên quan đến cho vay nặng lãi, việc lập vi bằng không chỉ không bảo vệ bên cho vay, mà còn tiềm ẩn nguy cơ trở thành chứng cứ chống lại họ. Do đó, người dân cần thận trọng, tuân thủ quy định pháp luật về lãi suất khi thực hiện các giao dịch cho vay tiền.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
